ชาวบ้าน อ.คลองลาน จ.กำแพงเพชร ร่วมเล่นการละเล่นโบราณที่เรียกว่า “ผีนางกวัก” เชื่อสามารถทำให้สื่อสารกับวิญญาณได้ หวังขอโชคลาภ
เมื่อเวลา 21.00 น. วันที่ 15 พ.ค. 2564 ผู้สื่อข่าวได้เดินทางไปที่ “ลานกลางบ้าน” ม.9 (บ้านคลองเตย) ต.คลองลานพัฒนา อ.คลองลาน จ.กำแพงเพชร โดยมีชาวบ้านในพื้นที่กว่า 20 คน เดินทางมารวมตัวเพื่อเล่น “ผีนางกวัก” ซึ่งเป็นประเพณีการละเล่นของคนอีสาน “ลาวครั่ง” ที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนานตั้งแต่โบราณ และนิยมเล่นกันในข่วงสงกรานต์เดือนเมษายนทุกปี หรือในโอกาสที่ต้องการสื่อสารกับสิ่งเล้นลับต่างๆ โดยมีความเชื่อว่าการเล่น “ผีนางกวัก” จะสามารถสื่อสารกับดวงวิญญาณของผู้ตายไปแล้วและสิ่งศักดิ์สิทธิ์อื่นๆ ได้ จะนิยมเล่นกันในข่วงกลางคืน บริเวณทางสามแพร่ง โดยมีอุปกรณ์สำหรับการเล่นคือ เครื่องมือสำหรับพันด้ายหรือฝ้ายที่ใช้ทอผ้า, เสื้อยืด, ไม้คานหาบน้ำ, สากตำข้าว, ขันธ์ 5 (ดอกไม้ธูปเทียน) ซึ่งต้องเป็นของแม่หม้ายที่สามีตายไปแล้วเท่านั้น โดยนำทั้งหมดมาแต่งมัดรวมกัน สมมติเป็นแขน ตกแต่งด้วยเสื้อและผ้าให้เหมือนกับหุ่นหรือตุ๊กตา
ชาวบ้านเชื่อว่าการเล่น “ผีนางกวัก” จะเป็นการเชิญผีหรือดวงวิญาณให้เข้าสิงในกวัก (อุปกรณ์ที่เตรียมไว้) โดยจะเล่นกันเพียง 2 คน จับอุปกรณ์ที่เรียกว่า “กวัก” เมื่อผู้นำได้ยกขันธ์ 5 ขึ้น พร้อมกล่าวเชิญวิญญาณให้เข้าสิงแล้ว เป็นภาษาลาวครั่ง คนอื่นๆ ก็จะนั่งล้อมวงรอบๆเคาะสากตำข้าว และปรบมือตามจังหวะ จากนั้นก็จะถามว่า “วิญญาณ” ที่เข้าสิงในกวักนี้เป็นใคร กวักก็จะโยกไปโยกมาโดยปลายของไม้จะเขียนอักษรลงพื้นดินเพื่อให้คนอื่นๆเห็นว่าเป็นใคร มาจากไหน ซึ่งหากใครอยากสื่อสารกับคนที่ตายไปแล้ว หรือญาติมิตรสหายคนในครอบครัวก็สามารถเชิญเข้ามาสิงในกวักได้ หรือจะให้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ต่างๆ ที่คนในหมู่บ้านนับถือเข้ามาสิงเพื่อที่จะสอบถามในเรื่องการทำมาหากิน เนื้อคู่ หรือบางครั้งก็จะถามเรื่องโชคลาภ หรือเรื่องส่วนตัวอื่นๆของตนเองก็ได้เช่นกัน
การเล่น “ผีนางกวัก” ในครั้งนี้ ชาวบ้านถามว่าเป็นใครมาจากไหน ที่เข้ามาสิงในกวักวัน จากนั้นผู้ถือกวักทั้ง 2 คน โยกไปมาคล้ายมีบางอย่างควบคุมให้เคลื่อนไหว โดยปลายไม้ได้กดลงบนพื้นดินและเขียนเป็นข้อความว่า “บัวคำ” มาจาก “เขาช้าง” ซึ่งจากนั้นขาวบ้านไม่รอช้าที่จะถามขอเลขเด็ดเพื่อนำไปเสี่ยงโชค โดยได้เขียนลงในพื้นดินเป็นเลข “061,62” โดยมีชาวบ้านถามว่าให้งวดไหน “กวัก” ก็เขียนต่ออีกว่า งวด 16 พ.ค. 64 นี้ จากนั้นได้ถามอีกว่าหากมีโชคแม่บัวคำอยากได้อะไร กวักก็เขียนอีกว่า “มาลัย”
ผู้สื่อข่าวเราขอท้าพิสูตรถามอีกว่า นักข่าวคนที่มานั้นอยู่ที่ใด กวักก็เขียนลงพื้นว่า “ในเมือง” ซึ่งก็เป็นคำตอบที่ถูก สร้างเสียงหัวเราะถูกใจกับผู้พบเห็นเป็นอย่างยิ่ง จากนั้นคนอื่นๅก็ถามเรื่องต่างๆ ให้ทำนายทายทักกันอย่างสนุกสนาน และสุดท้ายก่อนที่ “วิญญาณ” จะออกจากกวัก “แม่บัวคำ” ก็ได้เขียนลงพื้นต่ออีกว่า “อย่าโง่กัน” คล้ายเป็นปริศนาเตือนสติกับทุกคนครั้งนี้
ด้านนายใหม่ กัญญาทอง อายุ 46 ปี อยู่บ้านเลขที่ 89 ม.9 ต.คลองลานพัฒนา อ.คลองลาน จ.กำแพงเพขร ซึ่งเป็นผู้สืบทอดการละเล่น “ผีนางกวัก” กล่าวว่า นี่เป็นสิ่งที่คนอีสานลาวครั่ง สืบทอดมายาวนาน จะคล้ายผีถ้วยแก้ว เป็นที่ยืดเหนี่ยวจิตใจ ไว้ดูดวง ทำนายทายทักเรื่องต่างๆ ซึ่งก็ขึ้นอยู่ว่าวิญาณที่เชิญมานั้นจะเป็นใคร โดยในวันนี้เป็นดวงวิญาณของ “เจ้าแม่บัวคำ” สิ่งศักดิ์สิทธิ์ในพื้นที่ที่คนคลองลานนับถือ เวลามีวิญาณมาลงก็เหมือนมีอะไรมาควบคุมมือของผู้เล่น ให้เขียนลงพื้นดินไปอย่างน่าแปลก ซึ่งก็เป็นความเชื่อของชาวบ้านที่พิสูตรไม่ได้เช่นกัน
ส่วนนาง บุบผา สอนนอก อายุ 48 ปี อยู่บ้านเลขที่ 192 ม.9 ต.คลองลานพัฒนา อ.คลองลาน จ.กำแพงเพขร หนึ่งในผู้ร่วมเล่น เล่าว่า “ตนเองเชื่อว่าการเล่น ‘ผีนางกวัก’ นั้นสามารถสื่อสารกับ ดวงวิญญาณต่างๆ ได้ ซึ่งตนก็ได้เล่นมาหลายครั้ง ยิ่งถ้าเราเชื่อและศรัทธา เราก็จะสัมผัสได้ ส่วนถ้าใครไม่เชือเล่นเท่าไหร่ก็คงไม่มีประโยชน์อะไร”
สำหรับ “เจ้าแม่บัวคำ” ผู้สื่อข่าวได้ข้อมูลเพิ่มเติมจากชาวบ้านว่าเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ของคนในพื้นที่ จะมีศาลของเจ้าแม่บัวคำ ตั้งอยู่บริเวณหน้าด่านเก็บค่าทำเนียมในการขึ้นไปน้ำตกคลองลาน โดยมีความเชื่อว่าเจ้าแม่บัวคำนั้นอยู่บนภูเขาและเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองของอำเภอคลองลาน ซึ่งจากคำบอกเล่าเพิ่มเติมพบว่าหลายครั้งที่เล่น “ผีนางกวัก” เจ้าแม่บัวคำจะมาไม่บ่อยนัก ส่วนใหญ่จะเป็นดวงวิญญาณของสัมภเวสีและผู้ที่ตายไปแล้วมาสื่อสาร หากชาวบ้านไม่ต้องการสื่อสารกับดวงวิญญาณใด ก็จะเชิญออกไปและเชิญดวงวิญาณอื่นเข้ามาแทนที่ ทั้งหมดนี้คือความเชื่อของชาวบ้านที่สืบต่อกันมายาวนาน
ที่มา : ไทยรัฐ